Strona główna >> Autorzy

  Oddajemy do użytku internetowy katalog architektury regionalnej, pt. Katalog Architektury Regionu Nowotomyskiego. Strona ta jest w trakcie realizacji i chwilowo dotyczy samego miasta Nowego Tomyśla. Rozpoczęliśmy od udokumentowania i skatalogowania budynków znajdujących się w centrum tego miasta. Sukcesywnie będziemy rozszerzać katalog na boczne ulice. W planie jest też umieszczenie na stronie katalogu architektury wiejskiej dotyczącego okolicznych wsi. Udokumentowane zostały przede wszystkim budynki pochodzące sprzed 1945 roku. Autorzy strony zamierzają do każdego z obiektów dołączyć wszystkie im dostępne, a dotyczące danego obiektu, materiały i informacje. Mają to być dane zarówno dotyczące samej architektury, jak też dziejów budynku i jego mieszkańców. Liczymy na współpracę obecnych i byłych mieszkańców Nowego Tomyśla, którzy mogą pomóc nam uzupełniać stronę zarówno w sferze opisowej jak tez ikonograficznej.

  W chwili obecnej strona internetowa opiera się w większości na materiałach pozyskanych podczas realizacji projektu: „Architektura regionalna - projekty elementów architektury i układów krajobrazowych identyfikujących „Równinę Nowotomyską". Propozycje projektowe do zrównoważonego rozwoju przestrzennego regionu nowotomyskiego". Zresztą sama strona została wykonana w ramach realizacji tego programu. Przeprowadzone zostały w terenie, na obszarze miasta Nowy Tomyśl i okolicznych osad, badania naukowe. Wykonano szczegółową dokumentację fotograficzną i rysunkową oraz inwentaryzacje wielu obiektów. Obiekty poddane badaniom zostały umiejscowione w przestrzeni, a istniejące związki przestrzenne zostały poddane analizie. Celem naukowym projektu jest przeprowadzenie badań naukowych nad tkanką architektoniczną miasta i wsi, które obejmą kompozycję urbanistyczną, architektoniczną i relacje przestrzenne. Najważniejszym skutkiem prowadzonych badań ma być „odkrycie” cech regionalnych istniejącej architektury poprzez opisanie, porównanie i poddanie ocenie wartościującej i wykonanie przykładowych propozycji projektowych. Ma to na celu stworzenie wytycznych, które mogą się stać sugestią dla twórców architektury regionalnej. Istotne jest to, iż dzieło ma pokazywać architekturę regionalną w szerokim kontekście wizualnym i naukowym (fizjograficznym i historycznym). Architektura regionalna, w znaczeniu architektury o konkretnych cechach, istniała na tym terenie do końca lat czterdziestych dwudziestego wieku. Późniejsze planowanie centralne i propagowanie odgórnie narzuconych „projektów gotowych” domów i gospodarstw, na długie lata zniweczyły dorobek przeszłych pokoleń mieszkańców tego regionu. Projekty te były dedykowane na cały kraj, a ewentualna regionalizacja dotyczyła tylko ich elementów a nie całości założeń. W ostatnich latach, po przemianie ustrojowej i odstąpieniu od sterowania odgórnego, w wielu dziedzinach obserwujemy aktywizację społeczeństw lokalnych, które poszukują własnej tożsamości. Projekt nasz wpisuje się w ten nurt i ma na celu pomóc mieszkańcom regionu w określeniu wartości posiadanej architektury i rodzimego krajobrazu. Część istniejącej jeszcze dzisiaj architektury o cechach regionalnych wraz z ze zmianami gospodarczymi, społecznymi i politycznymi traci swoją pierwotną funkcję i podlega nieuchronnemu procesowi destrukcji, przebudowy czy wręcz całkowitej likwidacji. Detale ulegają przeróbkom pod wpływem mód i różnych tendencji. Elementy kompozycji urbanistycznej podlegają procesowi zacierania poprzez proces zabudowywania – wypełniania formami często kulturowo obcymi lub budownictwem o charakterze czysto produkcyjnym i technicznym, a nieosadzonym w żadnej tradycji architektonicznej. Istnieje obawa, że w wyniku tego procesu w ciągu kilkudziesięciu lat zachowane dotychczas jeszcze zespoły osadnicze, ulegną unifikacji i stracą swoje cechy regionalne. Powszechna globalizacja przejawiająca się swobodnym przepływem nieuporządkowanej informacji, czyli mówiąc inaczej chaosem informacyjnym, dotyka też tej dziedziny. Liczne publikacje i czasopisma z dziedziny architektury, małej architektury, architektury krajobrazu spłyconej często do architektury ogrodowej, dostarczają czytelnikom wiedzy fragmentarycznej, pomijając skomplikowane zależności architektury i krajobrazu. Często ukazują zagadnienia bez kontekstu regionalnego i stanowią wzorce, niestety ogólne nie regionalne, które są naśladowane przez wielu inwestorów. W celu realizacji projektu w dniu 15 listopada 2004 nawiązana została współpraca z Burmistrzem Nowego Tomyśla mgr Henrykiem Helwingiem, oraz w późniejszym terminie z Starostą Nowotomyskim mgr Andrzejem Wilkońskim, której celem jest wykonanie proponowanych badań i analizy – część badań przy aktywnej pomocy Urzędu Miejskiego w Nowym Tomyślu udało się już wykonać.

  Podjęto też współpracę z Wielkopolskim Parkiem Etnograficznym w Dziekanowicach, Skansenem Budownictwa Ludowego Zachodniej Wielkopolski w Wolsztynie, Konserwatorem Wojewódzkim w Poznaniu, Muzeum Etnograficznym będącym Oddziałem Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Wikliniarstwa i Chmielarstwa oraz Miejską i Powiatową Biblioteką Publiczną w Nowym Tomyślu. Realizowany projekt ma na celu zebrać i zachować wiedzę o cechach regionalnych istniejącej architektury, jej relacji z krajobrazem i wzajemnego oddziaływania i ich skutków.

 

---

---

---